มาตรฐาน HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Points) สำหรับน้ำดื่ม

มาตรฐาน HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Points) สำหรับน้ำดื่ม

เป็นระบบที่เน้นการควบคุมกระบวนการผลิตเพื่อป้องกันการปนเปื้อนและอันตรายที่อาจเกิดขึ้นในขั้นตอนต่าง ๆ ของการผลิตน้ำดื่ม โดย HACCP เป็นมาตรฐานที่ช่วยรับประกันความปลอดภัยของน้ำดื่ม ซึ่งมีขั้นตอนหลักดังนี้:

1. การวิเคราะห์อันตราย (Hazard Analysis)
ตรวจสอบและประเมินอันตรายที่อาจเกิดขึ้นในกระบวนการผลิตน้ำดื่ม เช่น อันตรายทางชีวภาพ (เชื้อโรค) ทางเคมี (สารเคมีตกค้าง) และทางกายภาพ (สิ่งแปลกปลอม)กำหนดความเสี่ยงในแต่ละขั้นตอนเพื่อนำไปสู่การจัดการที่เหมาะสม

2. การกำหนดจุดควบคุมวิกฤติ (Critical Control Points - CCP)
กำหนดจุดที่เป็นจุดควบคุมวิกฤติในกระบวนการผลิต ซึ่งอาจเป็นจุดที่น้ำดื่มอาจปนเปื้อนหรือเสี่ยงต่ออันตรายสูงสุด เช่น การกรอง การฆ่าเชื้อ การบรรจุติดตามและควบคุมจุดเหล่านี้อย่างเข้มงวดเพื่อป้องกันไม่ให้อันตรายหลุดเข้าสู่ผลิตภัณฑ์

3. กำหนดขีดจำกัดวิกฤติ (Critical Limits)
กำหนดค่าขีดจำกัดที่เหมาะสมสำหรับจุดควบคุมวิกฤติ เช่น อุณหภูมิ เวลา ค่า pH หรือความเข้มข้นในการฆ่าเชื้อ เพื่อให้มั่นใจว่าน้ำดื่มปลอดภัย

4. การติดตามผล (Monitoring Procedures)
มีการตรวจสอบและติดตามผลอย่างต่อเนื่องที่จุดควบคุมวิกฤติทุกจุด เพื่อให้สามารถตรวจพบและป้องกันปัญหาก่อนที่น้ำดื่มจะเกิดการปนเปื้อนการติดตามอาจใช้เซ็นเซอร์หรืออุปกรณ์ตรวจวัดในกระบวนการผลิตอย่างเหมาะสม

5. การดำเนินการแก้ไข (Corrective Actions)
หากพบการเบี่ยงเบนจากค่าขีดจำกัดที่กำหนดในจุดควบคุมวิกฤติ ต้องมีขั้นตอนในการแก้ไขเพื่อป้องกันไม่ให้น้ำดื่มปนเปื้อน
ตัวอย่างเช่น หากอุณหภูมิไม่ถึงขีดจำกัดในการฆ่าเชื้อ ต้องแก้ไขและตรวจสอบซ้ำเพื่อให้น้ำดื่มปลอดภัยตามมาตรฐาน

6. การยืนยันประสิทธิผล (Verification)
มีการยืนยันว่าระบบ HACCP ที่วางไว้มีประสิทธิภาพในการควบคุมอันตรายอย่างแท้จริง เช่น การทดสอบตัวอย่างน้ำ การตรวจสอบอุปกรณ์เป็นประจำ หรือการประเมินจากหน่วยงานภายนอก

7. การจัดเก็บเอกสารและบันทึกข้อมูล (Record Keeping)
มีการจัดเก็บข้อมูลที่สำคัญในกระบวนการผลิตทุกขั้นตอน ตั้งแต่การตรวจสอบจุดควบคุมวิกฤติ การแก้ไข และการตรวจสอบซ้ำ เพื่อใช้เป็นหลักฐานและสามารถตรวจสอบย้อนหลังได้ในกรณีที่มีปัญหา

สรุป
มาตรฐาน HACCP สำหรับน้ำดื่มมี 7 ขั้นตอนหลัก ที่เน้นการควบคุมกระบวนการผลิตอย่างเข้มงวด เพื่อป้องกันอันตรายและการปนเปื้อนในน้ำดื่ม ทำให้มั่นใจได้ว่าน้ำดื่มมีความปลอดภัยตามมาตรฐาน